Al onze activiteiten zijn gericht op zelfregie & herstel. Onze individuele clientondersteuners zijn geen ‘probleemoplossers’ maar bieden inzicht in situaties die zeer complex zijn. Zij weten de weg binnen de zorg en het sociaal domein en kunnen goed het risico, de ernst en de samenhang van de factoren inschatten. In goed overleg wordt er een Zelfregie & Herstel Plan gemaakt.
Onze groepsgewijze ondersteuners verzorgen diverse trainingen en lotgenotengroepen. Gezamenlijk bieden wij tevens voorlichting aan scholen en organisaties over psychische kwetsbaarheid. Daarnaast ondersteunen wij ook andere organisaties bij hun projecten met onze expertise en de toegang tot een specifieke doelgroep.
Op 8 april 2021 hebben wij een (digitale) voorlichtingsbijeenkomst georganiseerd over pleegzorg voor jonge vluchtelingen. Er is een groot te kort aan pleegouders die (enigszins) bekend zijn met de cultuur van deze alleenstaande jonge vluchtelingen. Deze is georganiseerd in samenwerking met Nidos (jeugdbescherming voor vluchtelingen) & De Rading (specialistische jeugdzorg).
Er is veel bemiddeld rondom de Islamitische uitvaart voor mensen met een migratieachtergrond. Voor het Islamitische geloof is een graf voor onbepaalde tijd van grote waarde, hetgeen niet mogelijk is in Nederland. Door de lock downs kon men de overledenen ook niet naar het land van herkomst overbrengen. Er zijn meerdere voorlichtingsbijeenkomsten gehouden in de stad.
MBO Utrecht; voorlichting aan eerstejaars studenten van de opleiding Sociaal Werk over psychische problemen en over het werk dat Steunpunt ggz doet.
Er is een workshop gegeven over hoe wij als Steunpunt GGZ cliëntondersteuning organiseren en wat we de afgelopen vijf jaar hebben geleerd en geïnnoveerd. In twee online sessies hebben wij voor een divers groep professionals een interessante uiteenzetting gegeven over hoe wij naar OCO kijken en het toepassen op cliënten met een migratieachtergrond.
Corona gerelateerde werkgroepen en informatie
In 2021 is geparticipeerd in diverse corona-gerelateerde werkgroepen. Dat kon gaan over de corona-maatregelen, bijvoorbeeld hoe de maatregelen toepasbaar waren voor de concrete situatie van onze doelgroep. Bij elke nieuwe maatregel was er weer veel onzekerheid en/of verzet. Door Steunpunt ggz is vooral ingezet op begrip voor de weerstand en het herhaaldelijk bieden van de juiste informatie.
MIND Diversiteitsgroep; Elke maand nemen wij deel aan een overleg en verzorgen we bijvoorbeeld een perspectiefsessie. Of kijken we hoe we diversiteit binnen GGZ bespreekbaar maken binnen verschillende organisatie.
Interne voorlichting Radicalisering en Extremisme basistraining
Twee medewerkers hebben deelgenomen aan de basistraining Radicalisering en Extremisme die werd aangeboden door het ministerie van Justitie en Veiligheid. De verkregen informatie en tips zijn intern besproken.
Voorlichting divers
Er voorlichtingsbijeenkomsten verzorgt voor de Luisterlijn en WIJ 3.0. Daarnaast hebben wij geparticipeerd in projecten over Chronische stress in de wijk voor migranten en migranten jongeren in samenwerking met Pharos.
Wij hebben dit jaar ‘Taal doet Meer’ lessen vooral online gegeven. Dit omdat samenkomen tijdens de coronaperiode bijna niet mogelijk was. Er kregen twee cliënten per groep via WhatsApp videobellen les van een stagiaire/vrijwilliger. We hebben helaas ook gezien hoe beperkt digitaal vaardig velen zijn en welke consequenties dit met zich meebracht.
We hebben 4 AMWAHT groepen met elk 7 – 10 deelnemers. Deelnemers waren mantelzorgers met een migratieachtergrond. Zij hebben gedurende 2021 en de vele lock downs goed contact met elkaar weten te houden. De groepen hebben gedraaid in Kanaleneiland, Leidsche Rijn en Overvecht
In 2021 hebben 4 groepen gedraaid, waarbij aandacht is besteed aan het verbeteren van de taal- en gezondheidsvaardigheden van inwoners in Utrecht. De groepen draaiden voornamelijk digitaal, waarbij er twee tot vier deelnemers per keer deelnamen aan acht bijeenkomsten. Daarnaast zijn een aantal individuele mensen begeleid. Het effect op de groep is dat ze meer gesterkt zijn in hun zelfvertrouwen en durfden hierdoor veel beter het contact aan te gaan met hulpverleners/ huisarts/ naasten. Wanneer zij zelf bepaalde psychische kwetsbaarheden ervoeren ontwikkelden zij taal en gewoontes om dit bespreekbaar te maken. Kennis verbreding en zelfregie werden hierdoor versterkt.
In samenwerking met de Vrije Universiteit Amsterdam hebben wij ook in 2021 bijgedragen aan het onderzoek naar psychische klachten bij Syrische vluchtelingen. Onze ervaringsdeskundige heeft een sleutelrol gespeeld in het programma Problem Management+ (van de World Health Organization).
Sleutelpersonen zijn mensen met een migratieachtergrond die getraind zijn om lotgenoten te ondersteunen. Migranten en vluchtelingen weten nog niet altijd hoe de gezondheidszorg in Nederland is georganiseerd. Ook ervaren migranten barrières door taalproblemen en door verschillen in culturele opvattingen en ideeën over ziekte en gezondheid. Er is schaamte om over psychische klachten te praten en hulp te zoeken. Daarnaast zijn veel migranten en vluchtelingen onvoldoende gezondheidsvaardig. In 2021 zijn er in samenwerking met Pharos sleutelpersonen opgeleid
De cursus Samen Deskundig is bedoeld voor mensen met ontwrichtende ervaringen die anderen willen gaan ondersteunen op basis van hun eigen ontwrichting én herstel. We hebben in 2021 de cursus Samen Deskundig in hybride vorm aangeboden. Hij was online te volgen voor wie wegens corona niet uit huis kon of durfde en fysiek voor wie wilde. Dit was géén ideale situatie omdat bij deze cursus het vooral gaat om de groepsdynamiek van het vertellen van je eigen ervaringen van ontwrichting en het reageren op de verhalen van ontwrichting van anderen. Het was echter een hybride vorm of niet.
Beter voor jezelf zorgen’ is voor mensen met stemmingsstoornissen en angstklachten. Er is extra aandacht geweest voor stress. Zo is er een stress training gestart in samenwerking met Pharos en U-Centraal, die de deelnemers tot veel inzichten en ze tot activering hebben gebracht.
Kwartiermaken staat voor de poging een maatschappelijk klimaat te bevorderen waarin meer mogelijkheden ontstaan voor mensen in de marge om erbij te horen en mee te doen naar eigen wens en mogelijkheden. Volgens de van Dale is een kwartiermaker iemand die belast is met de voorbereiding van een onderneming, een wegbereider, een voorloper. Kwartiermaken vanuit Steunpunt ggz richt zich op mensen die door een psychische of psychosociale kwetsbaarheid te maken hebben met uitsluiting. Het doel is hen succesvol te laten deelnemen aan de samenleving. De aanpak is enerzijds gericht op het bevorderen van een samenleving waarin meer mogelijkheden voor de doelgroep ontstaan en anderzijds om de groep te stimuleren en te ondersteunen bij het participeren in de samenleving. Voor een groot deel betekent kwartiermaker: bekend zijn bij organisaties en de doelgroep. Naast diverse structurele overleggen, worden allerlei hand en spandiensten verleend.
Een kort overzicht in de overleggen waarin wij participeren (niet volledig):
Werkgroep Overvecht, GGZ lunch Kanaleneiland, Interculturele overlegvormen met samenwerkingsverbanden, Week van de Psychiatrie, GGZ Cliëntenperspectief bijeenkomsten, werkgroepen via MIND, themagroepen zoals gerelateerd aan Covid-19, ondersteunen van diverse burgerinitiatieven aansluitend bij onze doelstelling, Cliënten Familieraad Altrecht, Sirene Lunch.
Steunpunt ggz heeft deelgenomen aan het Groot Utrecht Stadsdiner op 17 oktober 2021. Het thema was: ‘kansen om te leren voor iedereen, je hele leven lang’. Medewerkers van Steunpunt ggz hebben gekookt voor 10 stadsgenoten. De diversiteit van onze gasten was groot; qua achtergrond en leeftijd. Diverse onderwerpen zijn met elkaar besproken en er werd veel gelachen. Alle gasten kregen na afloop een klein cadeaumandjes mee.
Hulpkaart Utrecht – Neem de regie van je leven weer in eigen handen. website >
De hulpkaart is een kaartje zo groot als een bankpas waarop je alle informatie zet die belangrijk is wanneer je hulp nodig hebt maar dit zelf niet goed kunt verwoorden. Bijvoorbeeld omdat je in paniek bent geraakt. De hulpkaart biedt dat de juiste informatie zodat omstanders weten hoe zij kunnen helpen. Er staat op wat er aan de hand is, wie jouw contactpersonen zijn en andere zaken die je belangrijk vindt. Net als voorgaande jaren hebben zo rond de 75 Hulpkaarten ingevuld. Daarnaast hebben we een beperkt aantal kaarten op verzoek opnieuw uitgeprint en zijn er zo’n 10 informatieve gesprekken gevoerd die uiteindelijk niet hebben geleid tot een ingevulde Hulpkaart.
Herstelverhalen zijn persoonlijke verhalen van kracht en hoop. Hoewel ze vaak beginnen met psychisch lijden en alles waarvan mensen moesten herstellen, zijn het vooral verhalen van de dingen die mensen die veel tegenslag hebben ondervonden in hun leven hebben geleerd op die weg: waar ze mogelijkheden zijn gaan zien, en kracht vonden om hun leven in eigen hand te nemen. Naast de reguliere versie hebben we een eerste pilot van een Turkse en Arabische versie gereed gemaakt. Dit betekent niet alleen een taalkundige vertaling maar ook het meer verwerken van de culturele factoren die een grote rol spelen bij het bespreekbaar maken van ontwrichtende ervaringen. Bij de pilotuitvoering is hier nadrukkelijk op gelet.
